Σε προηγούμενο άρθρο με τίτλο «Σχέδιο
"Καλλικράτης" και "Εγχώριος Περιουσία" Κυθήρων και
Αντικυθήρων (Ι)» αναφερθήκαμε στο συγκεκριμένο νόμο 2852/2010 γνωστό ως
πρόγραμμα "Καλλικράτης" που διέπει την "Νέα Αρχιτεκτονική της
Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης", στη χώρα μας. Δώσαμε όμως
έμφαση στο άρθρ.283 παράγρ. 15 του νόμου, που μας αφορά ιδιαίτερα γιατί αυτό
αναφέρεται στη διατήρηση του Ν.Π.Δ.Δ. με την επωνυμία "Εγχώριος Περιουσία
Κυθήρων και Αντικυθήρων".
Όμως, ο πρόσφατος νόμος γνωστός ως
"Καλλικράτης" μπλοκάρισε και πάλι την εκλογή της νέας επιτροπής για
την περίοδο 2011-2014 που έπρεπε να γίνει στην αρχή του νέου χρόνου. Το γεγονός
ότι στο Π.Δ. 138/20-5-04 (αρ.φύλλ. 99) άρθρ. 6 αναφέρεται ρητώς ότι η εκλογή
πρόεδρου και μελών της Επιτροπής Εγχωρίου Περιουσίας γίνεται από "το
Δήμαρχο Κυθήρων, τον πρόεδρο του δημοτικού συμβουλίου Κυθήρων, τον πρόεδρο του
κοινοτικού συμβουλίου Αντικυθήρων και το σύνολο των μελών του δημοτικού
συμβουλίου Κυθήρων και του κοινοτικού συμβουλίου Αντικυθήρων" δεν ισχύει
πια, καθιστά αδύνατη την εκλογή. Στον νέο νόμο "Καλλικράτης" τα
Αντικύθηρα δεν είναι πλέον Κοινότητα αλλά Δημοτική Κοινότητα με διαφορετικό
αριθμό συμβούλων που θα ψηφίσουν για τη νέα επιτροπή. Άρα, η σύνθεση των
εκλεκτόρων για την εκλογή της νέας επιτροπής έχει διαφοροποιηθεί. Έτσι,
απαιτείται να εκδοθεί νέο προεδρικό διάταγμα (Π.Δ) που θα αναφέρει τα
Αντικύθηρα όχι ως Κοινότητα αλλά ως Δημοτική Κοινότητα καθώς και την αντίστοιχη
ιδιότητα των νέων συμβούλων που θα έχουν το δικαίωμα να είναι εκλέκτορες στις
εκλογές της νέας επιτροπής. Εκτός όμως από αυτό και ο νέος νόμος 2852/10
(Καλλικράτης) στο άρθρ. 283 (τελικές ρυθμίσεις) παράγρ. 15 αναφέρει ότι
"το Ν.Π.Δ.Δ. Εγχώριος Περιουσία Κυθήρων και Αντικυθήρων (Ε.Π.Κ.Α.)
εξακολουθεί να ασκεί τις αρμοδιότητές του, σύμφωνα με την ειδική νομοθεσία που
καθορίζει τη λειτουργία του". Προφανώς, πρόκειται περί λάθους, η Εγχώριος
Περιουσία χωρίς τη λέξη "Επιτροπή" δεν είναι Ν.Π.Δ.Δ., ενώ η
"Επιτροπή Εγχωρίου Περιουσίας" είναι. Γι’ αυτό στο νέο Π.Δ. που θα
εκδοθεί θα πρέπει να αναφέρεται ρητώς η πλήρης επωνυμία του Ν.Π.Δ.Δ. για να μην
υπάρξει πρόβλημα και να γίνει επιτέλους η εκλογή.
Για την ιστορία να αναφέρουμε πως ο νόμος
1416/1984 στο άρθρ. 84 αναφέρει ρητώς ότι η Επιτροπή Εγχωρίου Περιουσίας
Κυθήρων και Αντικυθήρων αποτελεί Οργανισμό Τοπικής Αυτοδιοίκησης του νησιού μας
και συνεπώς Ν.Π.Δ.Δ. (βλέπε εισήγηση καθηγ. Γεώργου Κασιμάτη με τίτλο "Ο
θεσμός της Εγχώριας Περιουσίας" στο επιστημονικό συνέδριο "Η Ένωση
της Επτανήσου με την Ελλάδα 1864-2004", πρακτικά τόμ. Α, σελ.250, Αθήνα
2006), ο οποίος με την υπ’αρ. 4 υποσημείωση τονίζει τα παρακάτω σχετικά:
"με την τελευταία αυτή ρύθμιση λύθηκε η σχετική αμφισβήτηση για τη φύση
της επιτροπής Εγχώριας Περιουσίας με την οποία είχε ασχοληθεί και η γνωμοδότηση
Ι. Σόντη και Απ. Γεωργιάδη το έτος 1970".
Επίσης, θα θέλαμε να ξεχωρίσουμε λίγο τους
βασικούς όρους περί Εγχωρίου Περιουσίας, πως άλλο πράγμα είναι ο θεσμός της
Εγχωρίου Περιουσίας, που αποτελεί πολιτισμικό στοιχείο του νησιού μας, δεν
συμπεριλαμβάνει πρόσωπα αλλά ως θεσμός διαιωνίζεται στους αιώνες και δεν
αποτιμάται σε χρήμα γιατί η αξία του είναι... ανεκτίμητη. Άλλο η περιουσιακή
της υπόσταση (περιουσία) που είναι το σύνολο των περιουσιακών στοιχείων, που αναφέρονται στον
νόμο 1416/84 άρθρ.84 και πολλών άλλων που δεν αναφέρονται... και πάντως πρέπει
να καταγραφούν και να αποτιμηθούν ως ανήκοντα στον κυθηραϊκό λαό, και
υπόκεινται σε εκτίμηση και αποτίμηση. Τέλος δε, άλλο πράγμα είναι ο
διαχειριστικός φορέας, το νομικό πρόσωπο που διαχειρίζεται αυτή την περιουσία,
που έχει νομικό μανδύα (είναι Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου), ονομάζεται
"Επιτροπή Εγχωρίου Περιουσίας Κυθήρων και Αντικυθήρων" Ν.Π.Δ.Δ., και
αποτελείται από πρόσωπα, που εκλέγονται για να την διαχειριστούν για λογαριασμό
του κυθηραϊκού λαού. Γι’ αυτήν την εκλογή μιλάμε. Αυτό το Ν.Π.Δ.Δ. πρέπει να
αναφερθεί ολογράφως στο ΦΕΚ, γιατί αυτό ασκεί τις αρμοδιότητές του σύμφωνα με
την ειδική νομοθεσία που καθορίζει τη λειτουργία του.
Αυτή η "υπέρ-απλούστευση" του όρου
"Εγχώριος Περιουσία" να εννοούνται και οι τρεις παραπάνω όροι ως
Εγχώριος Περιουσία, μπορεί να δημιουργήσει σύγχυση στην έκδοση του προεδρικού
διατάγματος και πρέπει να προσεχθεί διότι δεν υπάρχει "Ν.Π.Δ.Δ. Εγχώριος
Περιουσία Κυθήρων και Αντικυθήρων" (Ε.Π.Κ.Α) όπως αναφέρεται στο ΦΕΚ αλλά
"Επιτροπή Εγχωρίου Περιουσίας" κ.λπ. (βλέπε εισήγηση Ηλία Μαρσέλλου
στο επιστημονικό συνέδριο "Η ένωση της Επτανήσου με την Ελλάδα
1864-2004" με τίτλο "Η τύχη της επιχωρίου περιουσίας στα Επτάνησα
μετά την Ένωση με την Ελλάδα" (σημερινό status και προοπτικές αξιοποίησής της στην αναπτυξιακή
διαδικασία των νήσων) πρακτικά τόμος Β, σελ. 662 και επόμενες, Αθήνα 2006).
Πέρα από το ζήτημα της έκδοσης του ΦΕΚ, είναι
άμεση ανάγκη να υπάρξουν παραστάσεις του προέδρου της Επιτροπής καθώς και του
Δημάρχου στο Υπουργείο Εσωτερικών και τον Περιφερειάρχη. Έγγραφα που θα
τονίζουν το επείγον της διαδικασίας εκλογής, ενώ θα πρέπει να ζητηθεί και η
άδεια του Υπουργού ή του Περιφερειάρχη να λαμβάνονται στο "νεκρό" χρονικό
διάστημα (κενού εξουσίας) μόνο επείγουσας φύσεως αποφάσεις.
Επανερχόμενοι στο παλαιότερο αίτημά μας για ανάγκη
συνεργασίας των δύο θεσμικών παραγόντων (δημάρχου και προέδρου επιτροπής
Εγχωρίου Περιουσίας) του νησιού μας, τώρα περισσότερο παρά ποτέ, επιμένουμε:
1. Στην από κοινού (Δήμου-Εγχωρίου)
συντονισμένη διαδικασία παραστάσεων συντόμευσης έκδοσης του προεδρικού
διατάγματος εκλογής προέδρου και μελών της επιτροπής, ώστε οι εκλογές να λάβουν
χώρα το συντομότερο δυνατόν, χωρίς περιττές αναβολές και να αποφύγουμε τις
καθυστερήσεις της προηγούμενης εκλογής.
2. Στην απόλυτη σύμπνοια συμπολίτευσης,
αξιωματικής και ελάσσονος αντιπολίτευσης για κάθοδο στις εκλογές υποψηφίου
προέδρου και μελών Επιτροπής Εγχωρίου Περιουσίας κοινής αποδοχής, με υπόσχεση
πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης του πρόεδρου (αναστολή κάθε άλλης
δραστηριότητας για όλη την τετραετή θητεία), άλλωστε ο νόμος προβλέπει την
αντίστοιχη αποζημίωσή του, για το χρονικό διάστημα της θητείας του.
3. Στην δέσμευση του υποψηφίου προέδρου και
των μελών της επιτροπής ότι κατά την διάρκεια της θητείας αυτής της επιτροπής
θα γίνει προσπάθεια έναρξης της καταγραφής των περιουσιακών στοιχείων της
Εγχωρίου Περιουσίας και τουλάχιστον αυτών που είναι "γνωστά τοις
πάσι" ότι ανήκουν σ’ αυτήν.Αυτό θα της επιτρέψει να αρχίσει να "
διαφεντεύει" τα του οίκου της, πριν να είναι πολύ αργά. Αντίστοιχη
δέσμευση της δημοτικής αρχής μπορεί να γίνει με αίτηση στο Υπουργείο
Περιβάλλοντος να ενταχθεί και το νησί μας (ξανά) στις υπό κτηματογράφιση
περιοχές (ιδιωτικό κτηματολόγιο) με το αιτιολογικό ότι το δημόσιο δεν διαθέτει
ιδιοκτησιακές εκτάσεις στα Κύθηρα.
4. Δέσμευση της δημοτικής αρχής ότι από
κοινού με τις νέες αρχές της Εγχωρίου θα προχωρήσουν άμεσα είτε σε κοινή
σύσταση Αναπτυξιακής Εταιρείας, είτε σε "αναβίωση" της παλαιάς σε
συμμετοχική βάση (ίδιου όμως ποσοστού ο καθένας) εισφέροντας περιουσία
(Εγχώριος) και τεχνολογία και τεχνογνωσία αντίστοιχα (Δήμος) καλώντας και
άλλους παραγωγικούς φορείς αν το επιθυμούν να συνεισφέρουν αναλόγως.
Πρέπει πάντως να γίνει κατανοητό ότι μόνο με
συνεργασία των δύο βασικών αυτών κυθηραϊκών φορέων θα λυθεί σταδιακά και χωρίς
κλειδωνισμούς το θέμα της κτηματογράφησης όλου του νησιού (δημόσιου και
ιδιωτικού), το θέμα των καταπατήσεων, πολλά δημοσιονομικά ζητήματα (μετά την
κατάργηση των εφοριών), η διαχείριση κονδυλίων για αναπτυξιακά προγράμματα,
καθώς και εκείνων που θα προκύψουν από το ποσοστό των εσόδων φόρου εισοδήματος,
φόρου προστιθέμενης αξίας, φόρου ακίνητης περιουσίας που προβλέπονται από τον
νόμο "Καλλικράτη", η διαχείριση περιουσιακών στοιχείων και πολλών
ακόμη "άδηλων" πόρων που θα ζητούν διαχειριστή για λογαριασμό όλων
των Κυθηρίων εξ αδιαιρέτου, στα χρόνια που θα έλθουν, πολλά από τα οποία θα
απασχολήσουν επόμενα άρθρα μας.
Ηλίας Α. Μαρσέλλος
(κύριο άρθρο εφημερίδας «Κυθηραϊσμός», Ιανουάριος 2011)