Ελένη Χάρου
Στον εξοπλισμό ενός παλιού
καφενείου απαραίτητη ήταν η κίτιλα, ένα οβάλ χάλκινο δοχείο πάνω στην εστία με
ζεστό νερό που χρησιμοποιούσαν για τον καφέ και τα άλλα ροφήματα. Δίπλα ήταν η
καυτή άμμος για να ψήνεται ο καφές με τον παραδοσιακό τρόπο. Αυτά τα παλιά
καφενεία στα Κύθηρα ήταν τα πιο ζωντανά κύτταρα στην κοινωνία του χωριού. Στα
παιδικά μας χρόνια ήταν χώροι αυστηρά ανδροκρατούμενοι, όπου μαζεύονταν οι
χωριανοί να συζητήσουν πολεμικά κατορθώματα από το πρόσφατο τότε Αλβανικό έπος,
από τον Εμφύλιο, να συζητήσουν πολιτικά, να πουν κυνηγετικές ιστορίες,
τερατολογίες, ρίμες, να κάνουν πειράγματα να παίξουν τάβλι, πρέφα, ή μπιλιάρδο.
Το καφενείο σερβίριζε καφέ, φασκόμηλο, τσάι, κονιάκ, τσιπούρα, λουκούμια κ.α.
Σε μια γωνιά το παλιό καφενείο καμιά φορά φιλοξενούσε ένα μικρό κουρείο, ή ένα
μικρό μπάγκο υποδηματοποιείου για την εξυπηρέτηση των πελατών. Άλλες φορές
λειτουργούσε και σαν μικρό ψιλικατζίδικο με είδη παντοπωλείου. Εάν ο καφεπώλης
ήταν ανεκτικός εύρισκε τον μπελά του από τους μοσχομάγκες της εποχής. Θυμάμαι
στο καφενείο του Σκόκου πήγαν κρυφά και ρίξανε μέσα στην κίτιλα σόδα και έγινε
το σώσε. Κάποια καφενεία στα Κύθηρα απέκτησαν φήμη για το στυλ τους όπως του
Λειβαδίτη στον Ποταμό με τους εντυπωσιακούς καθρέφτες και τα ρολόγια, του
Μπολσεβίκου στο Μυλοπόταμο, της Φρατζέσκαινας στο Λειβάδι που σύχναζε ο Αττίκ,
του Κόκκινου στη Χώρα με την παςτα μυλο, όμως όλα στα Κύθηρα άφησαν εποχή και
πρόσφεραν πολλά στη μικρή κοινωνία του χωριού τους. Αυτή τη μαγική ατμόσφαιρα
του παλιού καφενείου, που μας ξυπνά τόσες μνήμες των παιδικών μας χρόνων ήρθε
να μου θυμίσει μια παλιά παροπλισμένη κίτιλα στο ράφι ενός σύγχρονου σούπερ
μάρκετ στα Κύθηρα. Ο ιδιοκτήτης με πολλή ευαισθησία μάζεψε παλιά αντικείμενα
της καθημερινής ζωής στα Κύθηρα, τα συντήρησε και τα εκθέτει στο μαγαζί του για
να θυμίζει σε μας τους παλιότερους άλλες εποχές.( Ευχαριστώ τον Κορνήλιο Άκερμαν)
