Παρασκευή 4 Απριλίου 2014

Εικόνες του σκηνώματος του Αγίου Σπυρίδωνα

Από την Ελένη Χάρου-Κορωναίου

Στο ναό της Μυρτιδιώτισσας στο φρούριο του Καψαλίου των Κυθήρων υπάρχει μια φορητή εικόνα του 18ου αι. που απεικονίζει το σκήνωμα του αγίου Σπυρίδωνα, όρθιο σε μια περίτεχνη λειψανοθήκη με κιβώριο και σταυρό στην κορυφή, στερεωμένη σε μια βάση με κιονίσκους γύρω γύρω. Δεξιά και αριστερά δύο άγγελοι παραστέκουν και πίσω από τη λειψανοθήκη κόκκινο παραπέτασμα σε γαλάζιο κάμπο διακοσμημένο με αστέρια. Πιθανότατα η εικόνα αυτή προέρχεται από τη Βενετία, όπως και άλλες εικόνες του ναού. Η Βενετσιάνικη προέλευση της εικόνας ενισχύεται και από το πλακόστρωτο δάπεδο, που συνηθιζόταν στις Βενετσιάνικες εικόνες. Ο άγιος Σπυρίδωνας ήταν ιδιαίτερα προσφιλής στους Έλληνες της Βενετίας, ανάμεσα στους οποίους ήταν πολλοί Κερκυραίοι. Με το ίδιο θέμα κατά την ίδια εποχή στη Βενετία κυκλοφορούσαν θρησκευτικά χαρακτικά, χάρτινες εικόνες, χαλκογραφίες, οι οποίες δίδονταν χάριν ευλογίας στο πανηγύρι του αγίου, ή αγοράζονταν από αυτούς που δεν είχαν τη δυνατότητα να αποκτήσουν ξύλινη φορητή εικόνα. Οι χαράκτες αντέγραφαν ζωγράφους φορητών εικόνων και έτσι κυκλοφόρησαν αριστουργηματικά χαρακτικά με εικόνες του Χριστού, της Παναγίας, Αγίων, ή και πολυπρόσωπες παραστάσεις όπως η δίκη του Χριστού κ.α. Στις ακολουθίες του αγίου Σπυρίδωνα που τυπώθηκαν στη Βενετία το 18ο αι. δημοσιεύονται ανάλογες παραστάσεις του λειψάνου. (αφιερωμένο στους Κερκυραίους φίλους)
Το σκήνωμα του αγίου Σπυρίδωνα σε φορητή εικόνα του 18ου αι.
από το Κάστρο των Κυθήρων

Χαρακτικό του 18ου αι. από τη Βενετία με το σκήνωμα του αγίου Σπυρίδωνα