Ελένη Χάρου
Άλλοτε που τα νοικοκυριά στα
χωριά μας είχαν εκείνη την αξιοζήλευτη αυτάρκεια, ο παραδοσιακός αργαλειός ήταν
στημένος σε μια γωνιά και έντυνε όλο το σπίτι. Κουβέρτες, σεντόνια,
τραπεζομάντιλα, κρεβατόγυροι πετσέτες, κουρτίνες, κιλίμια, κουρελούδες, μπάντες
για τον τοίχο, ελαιόπανα, ταγάρες, τρουβαδάκια, τράϊστρα, κυνηγοτρούβαδα,
τσάντες, μαθητικές σάκες, γαμπάδες, νιάκες και φασκιές για τα μωρά κ.α. Και τι
δεν έβγαιναν από τα έμπειρα, αεικίνητα χέρια της ανυφαντούς, που καθηλωνόταν
στη σκλαβιά του αργαλειού μερόνυχτα. Τι απερίγραπτος κόπος ήταν το μαλλί του
προβάτου και της γίδας να γίνει νήμα με το πλύσιμο, το ξάσιμο και το κλώσιμο,
όπως και το λινάρι και το σπάρτο και έπειτα η βαφή των νημάτων και το διάσιμο
και όλη μέρα τάκα τούκα, μια εργασία κοπιαστική, διαφορετική από τα άλλα
εργόχειρα, τα οποία μεταφέρονταν εύκολα και μπορούσαν να συνδυαστούν, με
βεγγέρες και συναναστροφές. «Το κέντημα είναι γλέντισμα κι η ρόκα είναι
σεργιάνι και ο βαρύς ο αργαλειός είναι σκλαβιά μεγάλη» λέει ο λαός μας. Τα πιο
συνηθισμένα είδη υφαντών κλινοσκεπασμάτων στα Κύθηρα είναι:
Το χιράμι=στιμόνι βαμβάκι και
υφάδι σουρμία, δηλ. αφράτο μαλλί προβάτου
Η βελέτζα=στιμόνι βαμβάκι, υφάδι
μαλλί ανάφαλο
Το Τριχάρι=στιμόνι και υφάδι από
μαλλί κατσίκας
Η Παλιάτσα=στιμόνι και υφάδι από
μαλλί προβάτου
Το Πλακέτο=στιμόνι βαμβάκι, υφάδι
ανάφαλο μαλλί.
Τα Λιναροσέντονα=στιμόνι βαμβάκι,
ή λινάρι, υφάδι λινάρι
Το Σπαρτοσέντονο=στιμόνι βαμβάκι,
υφάδι σπάρτο
Η Πατανία=στιμόνι βαμβάκι, υφάδι
μαλλί
 |
| Αλευροτσούβαλο |
