Ελένη
Χάρου
Οι προσωνυμίες που έδωσε ο λαός
μας στην Παναγία είναι αμέτρητες. Η ονοματοδοσία ποικίλει. Σε κάθε γωνιά
απαντώνται εφευρετικά και παράξενα ονόματα της Παναγίας που προέρχονται από
ύμνους, ή από την τοποθεσία, ή από τον τρόπο που αγιογραφήθηκαν οι εικόνες της,
ή από το συσχετισμό με ιστορικά γεγονότα, παραδόσεις ή φυσικά φαινόμενα. Στα
Κύθηρα έχομε την Παναγία τη
Μυρτιδιώτισσα
Αγία Μόνη
Ιλαριώτισσα
Μεσοχωρίτισσα
Παρθενιώτισσα
Ορφανή
Κακή Μέλισσα
Καστρινή
Κακοπετριανή
Παλιοπυργιώτισσα
Κερά
Σπηλιώτισσα
Κυπεριώτισσα
Καταφυγαδιώτισσα
Μανωλίτισσα
Τσιγκουριώτισσα
Κοντελετού
Καρτεριανή
Πρινιάδικη
Μονιτάρου
![]() |
Παναγία
Μυρτιδιώτισσα
|
Η ονομασία Μεσοχωρίτισσα,
Καταφυγαδιώτισσα, Παλιοπυργιώτισσα, Μανωλίτισσα, Κακοπετριανή, Σπηλιώτισσα,
Καστρινή, Τσιγκουριώτισσα Κυπεριώτιςςα δόθηκε από την τοποθεσία του ναού. Η
ονομασία Πρινιάδική, Καρτεριανή δόθηκε από το όνομα των κτητόρων. Η ονομασία
Αγία Μόνη (η Μόνη των Πάντων Ελπίς) και Ιλαριώτισσα (ιλαρόν βλέμμα) δόθηκε από
την αγιογράφηση. Τα πιο περίεργα θεοτοκωνύμια των Κυθήρων είναι η Κοντελετού
και η Μονιτάρου. Μήπως το Κοντελετού σημαίνει κοντά το έλεος; Μονιτάρου στα
Κύθηρα σημαίνει αμέσως, δια μιας, γρήγορα, οπότε η προσωνυμία Παναγία η
Μονιτάρου φαίνεται ότι ισοδυναμεί με την Γοργοεπήκοο. Η Κακή Μέλισσα πήρε την
ονομασία κατά την παράδοση από ένα περιστατικό με πειρατές, που πήγαν να
κουρσέψουν το μοναστηράκι της και ένα σμήνος μελισσών τους απομάκρυνε. Η Ορφανή
του Μυλοποτάμου ίσως πήρε την ονομασία από το όνομα Αρφάνης, ενώ η Ορφανή του
Κάστρου κατά μία εκδοχή επειδή έχασε την πατρίδα της την Κρήτη και ήρθε στα
Κύθηρα.
![]() |
Η
Αγία Μόνη
|
![]() |
Παναγία
η Μεσοχωρίτισσα και Παναγία η Κακή Μέλισσα
|