Τα Κύθηρα -γνωστά και με την ενετική ονομασία Τσιρίγο- είναι, κατά τη
μυθολογία, το νησί της θεάς Αφροδίτης και του Έρωτα. Βρίσκονται στα νότια της
Πελοποννήσου και νοτιότερα της Ελαφονήσου και του Κάβο Μαλιά.
Το όνομα Κύθηρα έχει βαθιά στην ιστορία τις ρίζες του. Ο Όμηρος το
αναφέρει στο επικό του έργο, την Ιλιάδα, ενώ η θεά Αφροδίτη, η θεά του Έρωτα,
ταυτίζεται με το νησί και παίρνει το όνομα Κυθέρεια. Ο Ηρόδοτος, ο Διόνυσος, ο
Αριστοτέλης (που παραδέχεται ότι το νησί λεγόταν Πορφυρούσα, λόγω της
επεξεργασίας πορφύρας, αλλά στις μέρες του αναφερόταν ως Κύθηρα) και ο
Ξενοφώντας (στα «Ελληνικά» του χρησιμοποιεί τον όρο Κυθηρία γη) μιλούν για το
θρυλικό νησί.
Η γέννηση της Αφροδίτης
Η γέννηση της Αφροδίτης στα Κύθηρα, σύμφωνα με τη μυθολογία, υπήρξε το
γεγονός εκείνο που καθόρισε και τη μετέπειτα πορεία του νησιού. Σύμφωνα με τη
Θεογονία του Ησίοδου, η Αφροδίτη γεννήθηκε στους αφρούς της θάλασσας των
Κυθήρων, όταν έπεσαν σε αυτήν τα αποκομμένα από τον Κρόνο γεννητικά όργανα του
πατέρα του Ουρανού. Τα κύματα παρέσυραν, σύμφωνα με αυτήν την εκδοχή του μύθου,
στη συνέχεια τη θεά, η οποία έφθασε στην Πάφο της Κύπρου, όπου επίσης
λατρεύτηκε ως θεά προστάτιδα του νησιού.
Από τα Κύθηρα φέρεται να έχει και την προσωνυμία «Κυθέρεια» η Αφροδίτη, η
οποία λατρεύτηκε στην Αρχαιότητα με τρεις μορφές. Ως Ουρανία (προστάτιδα της
αγάπης και του αγνού έρωτα, με κύριο τόπο λατρείας τα Κύθηρα), ως Πάνδημος
(προστάτιδα του σαρκικού έρωτα και της αναπαραγωγής με κύριο τόπο λατρείας την Κύπρο)
και, τέλος, με τη λιγότερο γνωστή μορφή, ως Αποστρόφια (που διασφάλιζε την
ηθική τάξη και προστάτευε τη σύζυγο και τα παιδιά), που λατρεύτηκε στη Θήβα και
αλλού. Η ίδρυση από τα πολύ πρώιμα χρόνια ναού της θεάς στα Κύθηρα έδωσε και
στο νησί τον ομηρικό χαρακτηρισμό «ζάθεα», δηλαδή «πανάγια».
Η ανάδυση της θεάς από τη θάλασσα των Κυθήρων είναι σημειολογικά μια
προσπάθεια των αρχαίων, σύμφωνα με τους ειδικούς στην Παλαιοντολογία, να
ερμηνεύσουν την ανάδυση του νησιού από τη θάλασσα. Αυτό αποδεικνύεται από τον
πλούσιο αριθμό παλαιοντολογικών ευρημάτων, που έχουν προέλευση τη θαλάσσια ζωή,
σε εκτεταμένες περιοχές των Κυθήρων, στα Μητάτα και τα Βιαράδικα.
Εύκολη πρόσβαση
Τα Κύθηρα συνδέονται ακτοπλοϊκά όλο το χρόνο με τον Πειραιά και το
Καστέλι της Κρήτης. Συνδέονται επίσης με την Καλαμάτα, το Γύθειο και τη Νεάπολη
Λακωνίας. Διαθέτουν αεροδρόμιο και συνδέονται αεροπορικά με την Αθήνα όλο τον
χρόνο, με δρομολόγια της Ολυμπιακής. Το αεροδρόμιο βρίσκεται 15 χλμ. από τη
Χώρα. Σημαντική είναι για τους κατοίκους αλλά και τους επισκέπτες του νησιού η
μονάδα υγείας του Γενικού Νοσοκομείου και Κέντρου Υγείας Κυθήρων, το οποίο
ονομάζεται και «Τριφύλλειο».
Κάτοικοι
Τα Κύθηρα έχουν πληθυσμό 3.354 κατοίκους. Η ομώνυμη πρωτεύουσα του νησιού
έχει 579 κατοίκους, ενώ σημαντικά χωριά είναι το Λιβάδι και ο Ποταμός. Οι
υπόλοιποι κάτοικοι βρίσκονται σε πολλά (σχεδόν 60) μικρά γραφικά χωριά,
διάσπαρτα σε όλη την έκταση του νησιού. Το νησί διοικητικά αποτελεί έναν δήμο
που μαζί με την Κοινότητα Αντικυθήρων του ομώνυμου γειτονικού νησιού υπάγεται
στην Επαρχία Κυθήρων, η οποία ανήκει στη Νομαρχία Πειραιώς. Ιστορικά τα Κύθηρα
και τα Αντικύθηρα υπάγονται στα Επτάνησα.
Οι κάτοικοι είναι κυρίως αγρότες και υπάλληλοι, αλλά με την αύξηση του
τουρισμού και την προσέλευση ημιμόνιμων οικιστών, το κέντρο βάρους έχει
μετατοπισθεί προς τις τουριστικές επιχειρήσεις και την οικοδομή. Κύρια αγροτικά
προϊόντα είναι το λάδι και το μέλι. Τουριστικά, το νησί βρίσκεται σε ανάπτυξη.
Συνεισφορά στην καλή φήμη του αποτελεί και το γεγονός ότι η οικιστική του
ανάπτυξη γίνεται ελεγχόμενα, χωρίς αλλοίωση του τοπικού ρυθμού.
Αλυκές
Σύμφωνα με έκθεση της Λιμενικής Αρχής Γυθείου, στα Κύθηρα λειτουργούσαν
18 αλυκές, από τις 25 που υπήρχαν προπολεμικά, κυρίως επί των ανατολικών ακτών,
από τις οποίες παραγόταν αυτόπηκτο θαλάσσιο μαγειρικό αλάτι, που επαρκούσε για
τις ανάγκες του νησιού. Η παραγωγή αυτών δεν παραδιδόταν σε αποθήκες του
κρατικού μονοπωλίου (άλατος), που ίσχυε τότε, αλλά συλλεγόταν μόνο από τους
ενοικιαστές των αλυκών.
Αξιοθέατα
Στο νησί υπάρχει ένα μεγάλο πλήθος από αξιοθέατα, με κυριότερα τα
πολυάριθμα και διάσπαρτα -σε μικρή απόσταση το ένα από το άλλο- παραδοσιακά
χωριά και το λοφώδες τοπίο. Υπάρχουν πολλά βυζαντινά και ενετικά μνημεία και
μερικά αγγλικά. Τα κυριότερα αξιοθέατα είναι:
- Η Χώρα με τα παραδοσιακά στενά και το κάστρο της.
- Το Καψάλι, το λιμάνι της Χώρας με τους δίδυμους κόλπους, το κέντρο της
διασκέδασης στο νησί. Απέναντι απ’ το Καψάλι βρίσκεται η βραχονησίδα Αυγό ή
Χύτρα, με επισκέψιμο σπήλαιο.
- Η Παλαιόχωρα, η ερειπωμένη βυζαντινή πρωτεύουσα του νησιού, και η Κακή
Λαγκάδα, η έξοδος του μεγάλου φαραγγιού της Παλαιόχωρας νότια της Αγίας
Πελαγίας.
- Ο Μυλοπόταμος, παραδοσιακό χωριό στα δυτικά με τον καταρράκτη της
Φόνισσας και τη μεσαιωνική Κάτω Χώρα με το ενετικό κάστρο, το εντυπωσιακό τοπίο
και τα συντηρημένα βυζαντινά εκκλησάκια μέσα στο κάστρο.
- Ο Αυλέμονας, ήσυχο λιμανάκι με μικρό ενετικό κάστρο.
- Τα μεσαιωνικά Αρωνιάδικα και η αλληλουχία παραδοσιακών χωριών στο
κέντρο του νησιού.
- Η γέφυρα στο Κατούνι που κατασκευάστηκε από τους Άγγλους το 1829 και
ήταν η μεγαλύτερη στο είδος της στην Ελλάδα.
- Στο νησί υπάρχει μεγάλο πλήθος από παλαιούς ναούς και μονές από τον 13ο
αιώνα και ύστερα. Τρία μοναστήρια, η Παναγία Μυρτιδιώτισσα (προστάτιδα του
νησιού), η Αγία Μόνη και η Αγία Ελέσσα βρίσκονται σε αντικριστές κορυφές
βουνών. Σε τρία σημεία υπάρχουν ναοί μέσα σε σπήλαια.
ΚΑΛΑΔΙ
Για πολλούς οι καλύτερη και η πιο γνωστή παραλία του νησιού την οποία
κανείς δεν πρέπει να την βγάλει από το πλάνο των διακοπών του όταν επισκεφθεί
τα Κύθηρα. Πρόκειται για μια βοτσαλωτή παραλία με γαλαζοπράσινα πεντακάθαρα
νερά που βρίσκεται στο ανατολικό τμήμα του νησιού, ακριβώς δίπλα από την
Παλαιόπολη.
ΜΕΛΙΔΟΝΙ
Μέσα στην καλύτερη τριάδα των παραλιακών προορισμών είναι η παραλία του Μελιδονιού.
Βρίσκεται στα νοτιοδυτικά του νησιού και συνδέεται με χωματόδρομο με το χωριό
Δρυμώνας. Αυτός ο μικρός κολπίσκος με ψιλή άμμο και κρυστάλλινα νερά με θέα
προς τη Χύτρα θα σας εντυπωσιάσει.
ΑΓΙΑ ΠΕΛΑΓΙΑ
Η παραλία της Αγίας Πελαγίας βρίσκεται στο βορειανατολικό τμήμα του
νησιού και εκτείνεται κατά μήκος του ομώνυμου χωριού. Πρόκειται για μία παραλία
με ψιλή γκρίζα άμμο και πεντακάθαρα νερά. Στο χωριό της Αγίας Πελαγίας υπάρχουν
αρκετές επιλογές διαμονής και η πρόσβαση εκεί είναι πολύ εύκολη αφού αποτελεί
κομμάτι του κεντρικού δικτύου...
ΧΑΛΚΟΣ
Φεύγοντας από το χωριό του Καλάμου έχουμε πολλές επιλογές στο πού θα πάμε
να κολυμπήσουμε! Ο Χαλκός μια από τις ποιο πολυσύχναστες παραλίες του νησιού
βρίσκεται λίγα χιλιόμετρα από τον οικισμό του Καλάμου. Μια παραλία με βότσαλο
και καταγάλανα νερά!
ΔΙΑΚΟΦΤΙ
Όποιος επισκεφθεί την παραλία του Διακόφτι θα μπερδευτεί και θα
αναρωτηθεί αν βρίσκεται σε κάποιο εξωτικό νησί! Τα νερά είναι ρηχά και
γαλαζοπράσινα και το χρώμα της άμμου κατάλευκο. Βρίσκεται στην βορειοανατολική
πλευρά του νησιού, σε μια από τις ωραιότερες τοποθεσίες των Κυθήρων δίπλα από
το κεντρικό λιμάνι.
ΚΑΨΑΛΙ
Κολυμπώντας στην παραλία του Καψαλιού θα ανταμειφθείτε από την υπέροχη
θέα της Χύτρας του κάστρου και της Χώρας. Η παραλία είναι οργανωμένη με
ομπρέλες ξαπλώστρες και θαλάσσια ποδήλατα. Η μία μεριά της παραλίας έχει
βότσαλα και η άλλη άμμο, διαλέγεις και παίρνεις.
ΦΥΡΗ ΑΜΜΟΣ (ΚΑΛΑΜΟΣ)
Στο νησί υπάρχουν δύο παραλίες με το όνομα Φυρή Άμμος. Η πρώτη που είναι
και η πιο γνωστή βρίσκεται νοτιοανατολικά του νησιού, πολύ κοντά στο χωριό του
Καλάμου. Πρόκειται για μια μεγάλη σε έκταση παραλία με κόκκινο χρώμα στην άμμο
και τα βότσαλά της ενώ κατά το παρελθόν έχει βραβευτεί με βραβείο Χρυσός
Αστερίας...
ΚΟΜΠΟΝΑΔΑ
Στα ανατολικά του νησιού, η Κομπονάδα είναι μία από τις πιο άγριες
παραλίες. Βρίσκεται ανάμεσα στην Φυρή Άμμο του Καλάμου και το Καλαδί. Μεγάλα
βότσαλα, πολύ βαθιά νερά. Για να προσεγγίσει κανείς την παραλία θα πρέπει να
κινηθεί προς τα χωριά Τραβασαριάνικα ή Γουδιάνικα και μετά να ακολουθήσει τις
πινακίδες.
ΦΟΥΡΝΟΙ
Μια εναλλακτική πρόταση για την Βορειοανατολική πλευρά του νησιού. Με
στρωτό χωματόδρομο από τον κεντρικό δρόμο που οδηγεί από τον Καραβά στην
Πλατειά Άμμο φτάνετε στην παραλία των Φούρνων.
ΦΥΡΗ ΑΜΜΟΣ (ΑΓΙΑ ΠΕΛΑΓΙΑ)
Μία από τις δυο παραλίες στο νησί με το όνομα Φυρή Άμμος. Βρίσκεται σε
μικρή απόσταση από το χωριό της Αγίας Πελαγίας ενώ όπως προϊδεάζει το όνομά της
στο μεγαλύτερο μέρος της έχει κόκκινη άμμο και βότσαλα. Όπως και η παραλία της
Αγίας Πελαγίας έχει ΒΑ προσανατολισμό και είναι ωραία με δυτικό ή νότιο άνεμο.
ΚΑΛΑΜΙ
Βρίσκεται κοντά στο χωριό Μυλοπόταμος και ενδείκνυται για εκείνους που
επιθυμούν να χαλαρώσουν μακριά από τον πολύ κόσμο. Θα πρέπει να ακολουθήσετε
τον δρόμο προς την Παναγία Ορφανή και λίγα μέτρα παρακάτω θα πρέπει να αφήσετε
το όχημά σας γιατί ο δρόμος τελειώνει.
ΛΟΡΕΝΤΖΟΥ
Κοιτώντας την θάλασσα από το χωριό της Αγίας Πελαγίας στο δεξί μας χέρι
υπάρχουν αρκετές παραλίες, μία από αυτές είναι η παραλία του Λορέντζου.
Βρίσκεται ανάμεσα στην Φυρρή Άμμο και την Κακιά Λαγκάδα. Συγκαταλέγεται στις
μεγάλες παραλίες του νησιού με πεντακάθαρα νερά, άμμο και βότσαλο...
ΒΡΟΥΛΕΑ
Περίπου 4 χιλιόμετρα από τον χωριό του Καλάμου μετά από έναν βατό
χωματόδρομο φτάνουμε στον μικρό όρμο της Βρουλέας. Το μικρό λιμανάκι έχει θέα
προς τις βραχονησίδες Καπέλο και Κουφό. Το καλοκαιράκι σίγουρα θα συναντήστε
αραγμένα μερικά ψαροκάικα. Τα νερά είναι γαλαζοπράσινα και αξίζει να έχετε
μάσκα μαζί σας για να εξερευνήσετε τον βυθό.
ΚΑΚΙΑ ΛΑΓΚΑΔΑ
Ακριβώς δίπλα από την παραλία του Λορέντζου βρίσκουμε την Κακιά Λαγκάδα
(ή Λαγκάδα), σε μικρή απόσταση από το χωριό της Αγία Πελαγίας.
Περισσότερα
ΣΠΑΡΑΓΑΡΙΟ-ΑΓΙΟΣ ΠΑΥΛΟΣ
Δίπλα ακριβώς από το λιμάνι και την παραλία του Καψαλιού βρίσκεται μια
κρυμμένη παραλία, το Σπαραγαρίο. Κατάληξη της ρεματιάς που έρχεται από την Χώρα
η παραλία του Σπαραγαρίου βρίσκεται ανάμεσα από δύο απότομες πλαγιές, σαν μικρό
φαράγγι.
ΠΑΛΑΙΟΠΟΛΗ
Η παραλία της Παλαιόπολης είναι η μεγαλύτερη του νησιού. Βρίσκετε πριν το
χωριό του Αυλαίμονα και μετά τον οικισμό της Σκάνδειας. Συνδυάζει κομμάτια με
βότσαλο και άμμο. Η παραλία προσφέρεται για θαλάσσιες δραστηριότητες σκι,
σέρφινγκ κ.α. Σύμφωνα με τον μύθο στη θάλασσα της Παλαιόπολης αναδύθηκε η θεά
Αφροδίτη...
ΡΟΥΤΣΟΥΝΑΣ
Παραλία με βαθιά νερά στους πρόποδες του παραθερισrικού οικισμού
Λακκούδια. Απέχει 6 χλμ. από τον Καραβά, 5 χλμ. από το Γερακάρι.
ΑΥΛΑΙΜΟΝΑΣ
Στο γραφικό ψαροχώρι του Αυλαίμονα μπορείτε να κολυμπήσετε σε έναν μικρό
κολπίσκο που βρίσκεται στο κέντρο του χωριού. Ιδανικός χώρος μπάνιου για παιδιά
τη στιγμή που υπάρχουν γύρω μέρη να καθίσει κάποιος για φαγητό, αναψυκτικό ή
καφέ και παράλληλα να επιτηρεί και τους μικρούς κολυμβητές.
ΝΕΟΣ ΚΟΣΜΟΣ
Η παραλία του Νέου Κόσμου είναι δίπλα ακριβώς από την κεντρική παραλία
της Αγίας Πελαγίας προς τα ανατολικά. Παραλία με βότσαλο και θέα την Νεάπολη.
Περισσότερα
ΑΓΙΑ ΠΑΤΡΙΚΙΑ
Λίγα χιλιόμετρα από την Αγία Πελαγία βρίσκεται η παραλία της Αγία
Πατρικίας η οποία βέβαια είναι μικρή σε μέγεθος και χρησιμοποιείται κυρίως για αλιευτικό
καταφύγιο.
ΠΛΑΤΕΙΑ ΑΜΜΟΣ
Στο χωριό Πλατεία Άμμος στο βορειότερο τμήμα του νησιού μπορείτε να
κολυμπήσετε και να έχετε θέα τις Πελοποννησιακές ακτές και βουνά. Ο συνδυασμός
βότσαλου και άμμου στην παραλία και το γραφικό χωριό που την περιστοιχίζει θα
σας κάνουν να χαλαρώσετε.
ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΣ
Φτάνοντας στο βορειότερο άκρο του νησιού, τον Φάρο στο Μουδάρι, θα βρείτε
ακριβώς από κάτω, την παραλία του Αγ. Νικολάου, μια πολύ γραφική και υπήνεμη
παραλία για μπάνιο χωρίς πολυκοσμία.
ΒΛΥΧΑΔΑ
Ανάμεσα στο Καλαδί και στην Κομπονάδα βρίσκεται η παραλία της
Βλυχάδας. Υπάρχει ένας χωματόδρομος προς την παραλία αλλά είναι πολύ δύσβατος
ακόμα και για οχήματα εκτός δρόμου. Μπορείτε όμως να την επισκεφθείτε
κολυμπώντας από το Καλαδί γιατί είναι μικρή η απόσταση, είτε με σκάφος.
ΛΙΜΝΙΩΝΑΣ
Φεύγοντας από τον Μυλοπόταμο προσπερνώντας την διασταύρωση που οδηγεί στο
σπήλαιο της αγίας Σοφίας μετά από μία πολύ όμορφη διαδρομή με θέα το Ιόνιο
πέλαγος θα καταλήξετε στην παραλία του Λιμνιώνα. Ακριβώς απέναντι από την
παραλία βλέπουμε τα νησάκια της Παναγίας, δύο μικρές βραχονησίδες μπροστά από
τον όρμο του Λιμνιώνα...
ΛΥΚΟΔΗΜΟΥ
Κινούμενοι στο κεντρικό οδικό δίκτυο στρίβετε προς το χωριό Λογοθετιάνικα
και ακολουθώντας τις πινακίδες καταλήγετε εύκολα στην παραλία του Λυκοδήμου.
Εκεί θα βρείτε και ανοιχτή καντίνα για να μπορέσετε να τσιμπήσετε κάτι ή να
ξεδιψάσετε. Η παραλία συνδυάζεται από άμμο και βότσαλο και στην μέση ακριβώς
υπάρχει μια μικρή σπηλιά...
ΛΙΜΝΑΡΙΑ
Αρκετά πιο νότια από τον Λιμνιώνα, ο χωμάτινος δρόμος που φεύγει από τη
Μονή Μυρτιδίων και κατευθύνεται δυτικά προς τα παράλια του νησιού, οδηγεί στην
μικρή παραλία Λιμνάρια η οποία είναι κατάλληλη και για ψάρεμα. Υπάρχει επίσης
και ένα μικρό καταφύγιο για τα ψαροκάικα.
ΦΕΛΩΤΗ
Στην είσοδο της Χώρας στρίβοντας δεξιά υπάρχει ένας χωματόδρομος που μας
οδηγεί στην Φελωτή. Ο δρόμος είναι πολύ επικίνδυνος και χρειάζεται μεγάλη
προσοχή. Κατηφορίζοντας, το τοπίο μπροστά μας εκπλήσσει, καθώς μεγάλα βράχια
έχουν κατρακυλήσει από το βουνό της αγίας Ελέσας και έχουν στηθεί σε τυχαία
σημεία πάνω στην πλαγιά...
ΑΓΙΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ
Μικρή άγρια και με όμορφα χρώματα παραλία στα δυτικά του νησιού.
Προσεγγίζεται με δρόμο από τα Λογοθετιάνικα. Περιτριγυρίζετε από τεράστιες
βραχώδεις πλαγιές.
ΚΥΡΙΑΚΟΥΛΟΥ
Η Κυριακουλού είναι στον αμέσως δεξιά όρμο μετά το ακρωτήρι μεταξύ Χαλκού
και Καψαλιού. Λευκό χαλίκι με πράσινα νερά, μικρή με ψηλά βράχια, προσβάσιμη
από θάλασσα ή από το φαράγγι που ξεκινάει από το σπήλαιο της Αγίας Σοφίας κοντά
στον Κάλαμο και που στο τελείωμα πριν την παραλία δημιουργεί μια μικρή
λιμνούλα.
ΛΥΓΙΕΣ-ΟΧΕΛΕΣ
Από τον Ποταμό κατευθυνόμενοι για τον Καραβά πίσω από το εργοστάσιο των
ελαιοπαραγωγών ακολουθάμε τον χωματόδρομο και καταλήγουμε στις παραλίες Λυγίες
και Πετρίτη, δυτικά του νησιού. Θα πρέπει να αφήσετε το όχημά σας αρκετά μέτρα
πριν και στην συνέχεια να περπατήσετε. Δύο λέξεις χαρακτηρίζουν την θέα “άγρια
ομορφιά”...
πηγή: sweetblog.gr