Ο λιμενάρχης Νεαπόλεως έδωσε για
διαβούλευση έναν ειδικό κανονισμό λειτουργίας του λιμανιού, σύμφωνα με τον
οποίο επιτρέπεται να αγκυροβολούν πλοία για αλλαγή πληρωμάτων και τη διενέργεια
ήπιων -υποτίθεται- δραστηριοτήτων στον όρμο Βοιών, δηλαδή μεταξύ Νεάπολης,
Κυθήρων και Ελαφονήσου. Πλην όμως ουδέν εκ των αγκυροβολούντων πλοίων σέβεται
τα υποτιθέμενα όρια αγκυροβολίας με αποτέλεσμα πολλές φορές λόγω κορεσμού
αγκυροβολημένων πλοίων εντός του όρμου να αγκυροβολούν και εκτός αυτού και δη
σε απόσταση αναπνοής από τις παραλίες της Κακιάς Λαγκάδας και Αγίας Πελαγίας
και μάλιστα εντός του διαύλου διέλευσης. Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτήν τη
γραφική περιοχή, με τις δαντελωτές ακτές και τις πανέμορφες παραλίες,
επισκέπτονται κάθε χρόνο χιλιάδες τουρίστες, Έλληνες και ξένοι. Και ενώ ο
τουρισμός είναι όρος ζωής για την οικονομία της, οι επισκέπτες είναι
αναγκασμένοι να βλέπουν σε απόσταση αναπνοής από τις καταγάλανες παραλίες
τάνκερ και φορτηγά πλοία τα οποία αγκυροβολούν στην περιοχή, δήθεν ότι έχουν
ζητήσει «καταφυγή», όταν δεν κουνιέται φύλλο και όταν τα αγκυροβολούντα πλοία
είναι κατασκευασμένα για να αντιμετωπίζουν κυκλώνες του Ατλαντικού και
Ειρηνικού Ωκεανού.
Το πρόβλημα στον όρμο των Βατίκων
ανέκυψε πριν από περίπου δέκα πέντε χρόνια, όταν τα πλοία εκδιώχθηκαν κακήν
κακώς από την περιοχή της Πύλου μετά τη λειτουργία στο Ναυαρίνο γνωστού
υπερπολυτελούς τουριστικού συγκροτήματος και με απαίτηση (δίκαια απολύτως) του
δημιουργού της επιχείρησης. Έτσι δειλά στην αρχή και με ελάχιστες
δραστηριότητες δοκιμαστικά ξεκίνησε σταδιακή και σύντομη στην αρχή, αγκυροβολία
στα Βάτικα.
Στον ίδιο όρμο, μια ανάσα από τη
στεριά, βρίσκεται η αρχαιότερη βυθισμένη πολιτεία στον κόσμο, το Παυλοπέτρι,
που έχει προκαλέσει το παγκόσμιο ενδιαφέρον των αρχαιολόγων και έχει γίνει
ντοκιμαντέρ από το BBC. Σύμφωνα με το σχέδιο ειδικού κανονισμού που έφτιαξε ο
λιμενάρχης, τα πλοία μπορούν να αγκυροβολούν 800 μέτρα από την ακτή, αλλά το
όριο αυτό μπορεί να γίνει «λάστιχο» ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες, που
σημαίνει πως δεν υπάρχει πρακτικά όριο, ενώ εγκαταλείπεται και η παλαιότερη
δέσμευση για αγκυροβολία των πλοίων εκτός της νοητής γραμμής που σχηματίζεται
από το άκρο της Ελαφονήσου με το λιμάνι του Παλαιόκαστρου, δηλαδή εκτός του
κλειστού όρμου Βοιών.
Ο όρμος θεωρείται λιμάνι
καταφυγής, πράγμα που σημαίνει ότι όποιο πλοίο έχει πρόβλημα μπορεί να προσορμίζει.
Σε κάθε περίπτωση, όμως, λιμάνι καταφυγής δεν επιτρέπεται να γειτνιάζει με
ιδιαίτερα ευαίσθητες περιοχές και περιοχές μεγάλου οικονομικού και κοινωνικού
ενδιαφέροντος. H βυθισμένη πολιτεία του Παυλοπετρίου, η περιοχή Natura της
λίμνης Στρογγύλη και ο τουρισμός, που αιμοδοτεί την οικονομία, αποτελούν
ασφαλώς απαγορευτικά στοιχεία για να χαρακτηριστεί ο όρμος Βοιών λιμάνι
καταφυγής.
Ακόμη η χλωρίδα της Ποσειδωνίας
που κυριαρχεί στο βυθό της περιοχής πλήττεται βίαια από τις άγκυρες οι οποίες
πολλές φορές «ξεσέρνουν». Και ο κίνδυνος μακρόχρονης απομόνωσης των Κυθήρων
λόγω τυχαίας αποκοπής του υποθαλασσίου καλώδίου της ΔΕΗ είναι πάντοτε ορατός.
Με τον ειδικό κανονισμό που
προτείνεται, επιτρέπεται ο καθαρισμός των προπελών πλοίων χωρίς πρακτικά
κανέναν έλεγχο. Μέχρι σήμερα, κανείς από το λιμεναρχείο, όπως λένε οι κάτοικοι,
δεν ελέγχει τα πλοία και τις εργασίες που γίνονται, αφού το σκάφος του
Λιμενικού είναι μονίμως δεμένο στον μώλο. Αλλά και οι γνώσεις και η υπάρχουσα
εκπαίδευση των στελεχών του λιμενικού και η σύνθεση του λιμεναρχείου, είναι
αρκετά ελλιπής ώστε να μπορούν να ελέγξουν διεξοδικά τις όποιες δραστηριότητες
εκτελούν τα αγκυροβολημένα πλοία.
Οι κάτοικοι καταγγέλλουν ότι δεν
υπάρχει κανείς έλεγχος για τις εργασίες που γίνονται στα πλοία, ούτε τις
περισσότερες φορές παρίσταται τελώνης στις τροφοδοσίες και στην αλλαγή
πληρωμάτων. Καταγγέλλουν ακόμη ότι δύτες δουλεύουν ημέρες και νύχτες στα ύφαλα
των πλοίων χωρίς κανείς να ελέγχει τι κάνουν. Στην πραγματικότητα, λένε,
γίνονται πειρατικά εργασίες συντήρησης, χωρίς κανέναν έλεγχο από τη λιμενική
αρχή.
Ο Γενικός Κανονισμός Λιμένα δεν
είναι επαρκής για να διενεργούνται οι αγκυροβολίες και επ” αυτού έχει αποφανθεί
το ΣτΕ με την αριθ. 1081/2007 απόφασή του, με την οποία αποφαίνεται ότι για τη
διενέργεια αγκυροβολιών απαιτείται και Ειδικός Κανονισμός Λιμένα. Ορίζει δε πως
και υπάρχοντες Ειδικοί Κανονισμοί που δεν περιλαμβάνουν ρυθμίσεις προστασίας
οικοσυστημάτων και εννόμων αγαθών θεωρούνται παράνομοι. * Οι αγκυροβολίες και
λοιπές δραστηριότητες στον όρμο των Βατίκων έως σήμερα γίνονται χωρίς την
ύπαρξη Ειδικού Κανονισμού. * Το σύννομο των εργασιών που αναφέρονται στην ΚΥΑ
8312.23.β/11/09/13.5.2009 αφορούν εργασίες που λαμβάνουν χώρα σε πλοία
αγκυροβολημένα σε εγκεκριμένα αγκυροβόλια (Πέραμα, Ελευσίνα, Σύρο κ.λπ.) και
όχι σε μη νόμιμα αγκυροβόλια, όπου δεν υπάρχει και Ειδικός Κανονισμός. Για τους
λόγους αυτούς, το υπουργείο θα έπρεπε να είχε διακόψει τη δραστηριότητα
τουλάχιστον από το 2011 που έγινε αποδέκτης των υπομνημάτων των φορέων.
* Στον όρμο των Βοιών η πολιτεία
έχει απαγορεύσει την αλιεία με συρόμενα εργαλεία για να προστατευτεί ως τόπος
αναπαραγωγής των ψαριών και να προστατευτούν τα λιβάδια Ποσειδωνίας ως βιότοπός
τους. Εντούτοις, καταστρέφεται από τις αγκυροβολίες των πλοίων, τα ψάρια
τείνουν να εξαφανιστούν, ενώ τον τελευταίο χρόνο υπάρχει ραγδαία αύξηση
λαγόψαρων, που ενδεχομένως σχετίζεται με την παρουσία των πλοίων και τους
αφερματισμούς τους {ballast exchange operation – διεργασία που γίνεται σύμφωνα
με τον ΙΜΟ μόνο κατά την διαρκεια που το πλοίο βρίσκεται εν κινήσει, αλλά βέβαι
ποιος να το ελέγξει όπως αναφέρθηκε πιο πάνω} . Μεγάλος είναι δε ο κίνδυνος για
το θαλάσσιο περιβάλλον από τους παράνομους υφαλοκαθαρισμούς και ειδικά από τα
αφαιρούμενα στρείδια από προπέλλες και ύφαλα. *
Από τη δραστηριότητα αυτή
υποβαθμίζεται η ποιότητα ζωής των κατοίκων, πλήττεται ο τουρισμός της περιοχής
(Ελαφόνησος, Νεάπολη, Κύθηρα), απαξιώνονται υποδομές και επενδύσεις στον τομέα
αυτό, ενώ αποθαρρύνεται η περαιτέρω ανάπτυξή τους. Περιβαλλοντικά υποβαθμίζεται
το θαλάσσιο οικοσύστημα του όρμου με συρρίκνωση της αλιείας.
Για όλα αυτά ο ΣΥΡΙΖΑ Κυθήρων
τίθεται εντελώς αντίθετος με οιαδήποτε αγκυροβολία και παραμονή πλοίων στην
περιοχή και αιτείται από τον αρμόδιο αναπληρωτή υπουργό να φέρει σχετικό
νομοσχέδιο που να απορρίπτει κάθε είδους αγκυροβολία στην περιοχή εκτός
περιπτώσεων ατυχημάτων και κινδύνου ζωής.
