Aπό την Κέζα Λώρη
Ο Λευκάδιος Χερν ήταν μισός
έλληνας, μισός ιρλανδός. Ανατράφηκε στα Κύθηρα και το Δουβλίνο. Μόλις
ενηλικιώθηκε έφυγε για την Αμερική. Τα πρώτα του βιβλία αναφέρονται στους
κρεολούς της Νέας Ορλεάνης και τις εντυπώσεις του από τη Μαρτινίκα υπό τον
τίτλο «Δυο χρόνια στις Γαλλικές Ινδίες». Εν τούτοις ο Λευκάδιος Χερν
(1850-1904) πολιτογραφείται Ιάπωνας. Εκεί έκανε οικογένεια, εκεί αναγνωρίστηκε
ως εθνικός συγγραφέας παρά το γεγονός ότι δεν έμαθε ιαπωνικά.
Η εξαιρετικά ενδιαφέρουσα
περίπτωση του λογοτέχνη, δημοσιογράφου και μεταφραστή παρουσιάζεται στον κύκλο
εκδηλώσεων «Ενας σκιώδης Ελληνας» από τις 27 Μαρτίου ως τις 16 Απριλίου στο
κέντρο τέχνης ΒΕΤΟΝ7, σε επιμέλεια Δημοσθένη Αγραφιώτη. Το πρόγραμμα
περιλαμβάνει διαλέξεις, εργαστήρια, στρογγυλές τράπεζες, performance, ταινίες,
βίντεο, ραδιοφωνικές εκπομπές.
Στα ελληνικά κυκλοφορούν τέσσερα
βιβλία του, που αποτελούν ικανοποιητική βάση για να ξεκινήσει κάποιος την
ενασχόληση του με αυτόν τον τελευταίο των ρομαντικών: «Το αγόρι που ζωγράφιζε
γάτες και άλλες ιστορίες» (Βιβλιοπωλείον της Εστίας), «Κείμενα από την Ιαπωνία»
και «Εντός του κύκλου των ψυχών» (εκδόσεις Ινδικτος), «Η χώρα των χρυσανθέμων»
(εκδόσεις Κέδρος). Αυτό που κερδίζει τον αναγνώστη είναι η ευκολία του αφηγητή
να προσαρμόζεται στα δεδομένα της Απω Ανατολής. Δεν πρόκειται για έναν ακόμη
περιηγητή σε αναζήτηση του εξωτισμού. Πρόκειται για έναν άπατρι που βολεύεται
με έναν αλλότριο πολιτισμό και τον οικειοποιείται.
Ο Χερν είχε μεγαλώσει με το
αίσθημα ότι ανήκει στο περιθώριο. Η μητέρα του Ρόζα Κασιμάτη από τη Λευκάδα
παντρεύτηκε έναν ιρλανδό στρατιωτικό γιατρό και τον ακολούθησε στην πατρίδα
του. Εκείνος μετατέθηκε στις Δυτικές Ινδίες, ακύρωσε το γάμο και έδωσε το παιδί
του στην αδελφή του. Εκείνη επέστρεψε στην πατρίδα, ξαναπαντρεύτηκε αλλά πέθανε
στο ψυχιατρείο της Κέρκυρας. Το παιδί φοίτησε εσώκλειστο σε σχολείο της Αγγλίας
όπου σε κάποιο ατύχημα έχασε το ένα του μάτι. Τα χρόνια που έζησε στον δυτικό
κόσμο αυτή η αναπηρία σε συνδυασμό με το μικρό ανάστημα και τα οικογενειακά
ζητήματα τού δημιούργησαν ένα βαθύ αίσθημα μειονεξίας. Το ξεπέρασε μόνο στην
Ιαπωνία, όπου πήγε το 1890 ως ανταποκριτής, χωρίς να υποψιάζεται ότι εκεί θα
έβρισκε την πατρίδα της καρδιάς του και την αναγνώριση.
Τα κείμενά του αναφέρονται στην
ιαπωνική καθημερινότητα. Θα βρούμε περιγραφές της δομή της οικογένειας, των
βουδιστικών τελετών, των κήπων. Αναφέρεται στη θέση της γυναίκας, στη σημασία
του έρωτα, στο σεβασμό για τον αυτοκράτορα και τους μεγαλύτερους. Ταυτόχρονα
συλλέγει τοπικούς θρύλους και ερμηνεύει τους βουδιστικούς συμβολισμούς.
Στέκεται έκπληκτος μπροστά στη σοφία των παροιμιών, αναζητεί την αληθινή
ομορφιά, προσπαθεί να κατανοήσει τις ιδιαιτερότητες της ζωής. Τα πάντα χωρούν
στα ευσύνοπτα κείμενά του: μια ψόφια μύγα, ένα ευτελές αγαλματάκι, ένα μεταξωτό
ύφασμα. Συνυπάρχουν το ευτελές με το πολυτελές, το μεγαλειώδες και μυθικό με το
ασήμαντο, με την ελάχιστη χειρονομία. Ο
Λευκάδιος Χερν είναι ένας παρατηρητής των πάντων, βλέπει σε βάθος. Θα έλεγε
κανείς ότι η αναπηρία του μετατράπηκε σε ταλέντο, έχασε τον οφθαλμό, επένδυσε
στη συναίσθηση.
Το πλήρες πρόγραμμα
των εκδηλώσεων
πηγή:
tovima.gr
