Γράφει ο Ευστράτιος Α. Χαρχαλάκης
Το σημαντικότερο θρησκευτικό
έθιμο του νησιού λαμβάνει χώρα κατά τη Μ. Τεσσαρακοστή και είναι γνωστό ως «η
Γύρα της Παναγίας».
Είναι έθιμο πολύ παλιό. Υπάρχει
μαρτυρία του 1750, που ο τότε Επίσκοπος Κυθήρων, δίνει εντολή στους ιερείς να
συμμετέχουν στις λιτανείες “της Θαυματοβρύτου και Αγίας Εικόνος της Θεοτόκου
των Μυρτιδίων”.
Όμως η «Γύρα» όπως γίνεται σήμερα
καθιερώθηκε από το 1842 με απόφαση της τοπικής Κυβερνήσεως, την οποία υπογράφει
ο Ύπαρχος Κυθήρων Ιωάννης Καλούτσης και προσυπογράφει ο Άγγλος Τοποτηρητής
Κόλχουντ. Στις 4/12/1841, δηλαδή επί Αγγλοκρατίας, το «Επαρχιακόν Συμβούλιον
επί της Θρησκείας» εξέδωσε απόφαση για την μεταφορά και οριστική τοποθέτηση της
Αγίας Εικόνας, από το Φρούριο Κυθήρων, όπου φυλασσόταν για το φόβο των
Πειρατών, στη Μονή Μυρτιδίων (απόσταση περ. 16χλμ).
Σε αυτή την ίδια απόφαση
καθορίζονται και τα της «Γύρας», ότι δηλαδή την Κυριακή της Ορθοδοξίας θα
έρχεται η Εικόνα εις την «Πόλιν», θα παραμένει μέχρι τη Δευτέρα του Πάσχα και
μετά «θέλει εκ νέου τελείται λιτανεία, μεταφερομένης εκ του Ναού της
Μητροπόλεως εις την εξοχήν, ίνα απονείμει τας ευλογίας της, υπό τον όρον ότι
την ογδόην ημέραν να λάβη πέρας η λιτανεία και να τοποθετηθεί εκ νέου η Αγία
Εικών εις την Μονήν αυτής». Έτσι η «Γύρα» κρατούσε 8 ημέρες.
Στα χωριά που πήγαινε η Εικόνα,
γίνονταν λατρευτικές εκδηλώσεις και πανηγύρια. Μεγάλο Πανηγύρι γινόταν τη Νέα
Παρασκευή στον Ποταμό, όπου ο Ναός της Θεοτόκου τιμάται στη Ζωοδόχο Πηγή, και
την Κυριακή του Θωμά στο Μυλοπόταμο.
Μετά την Ένωση της Επτανήσου το
1864, προστέθηκαν δύο ακόμη μέρες στη «Γύρα», για να ικανοποιηθούν δύο επιπλέον
χωριά, ενώ αργότερα έγιναν και άλλες τροποποιήσεις.
Η Ιερά Λιτανεία ξεκινάει από την
Ιερά Μονή Μυρτιδίων με πάνδημη συμμετοχή του επιχωρίου Επισκόπου, Κλήρου και
Λαού αμέσως μετά την απόλυση της Πανηγυρικής Αρχιερατικής Θείας Λειτουργίας της
Ορθοδοξίας.
Κατά τη σημερινή Ιερά Λιτανεία,
Κυριακή της Ορθοδοξίας 2013, του καιρού συνεργούντος, η συμμετοχή των Κυθηρίων
ήταν πάνδημη και πολλοί Κυθήριοι εκπλήρωσαν το τάμα τους και σήκωσαν στους ώμους
τους την Αγία Εικόνα, που αποτελεί το πανιερότερο κειμήλιο του νησιού, την
καύχηση και το alter ego κάθε Κυθήριου όπου Γης κατοικούντος και ευρισκομένου.
Η Ιερά Εικόνα κατέληξε στον Ιερό
Μητροπολιτικό Ναό Εσταυρωμένου Χριστού Χώρας Κυθήρων αργά το απόγευμα, όπου θα
παραμείνει μέχρι τη Δευτέρα του Πάσχα.
Η «Γύρα» της επιστροφής κρατάει
15 ημέρες και την Κυριακή των Μυροφόρων η Αγία Εικόνα θα επιστρέψει πανηγυρικά
στη φυσική της θέση, δηλαδή στην Πάνσεπτη Ιερά Μονή της Θεοτόκου των Μυρτιδίων
στα δυτικά της νήσου των Κυθήρων.
πηγή: romfea.gr