Δευτέρα 12 Μαρτίου 2012

ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΟΝ ΑΤΤΙΚ


Μια παράσταση, μοναδική θα έλεγα, ανέβηκε τον Φεβρουάριο 2012 στην Αθήνα, στο θέατρο Badminton, που βρίσκεται στα Ολυμπιακά ακίνητα, στο Γουδί. Η παράσταση αυτή είναι αφιερωμένη στη ζωή και στο έργο ενός μεγάλου ανθρώπου της Τέχνης, που δραστηριοποιήθηκε στο πρώτο μισό του περασμένου αιώνα, στον Κλέωνα Τριανταφύλλου - ΑΤΤΙΚ.
Δεν θα είχαμε λόγο να ασχοληθούμε με τον μεγάλο αυτό τροβαδούρο, αφού πολλοί ειδικοί έχουν ασχοληθεί και λίγα χρόνια πριν ο Κυθηραϊκός Σύνδεσμος Αθηνών, σε ειδική εκδήλωση, προέβαλλε την ζωή και το έργο του. Τελευταία ασχολήθηκε ο καθηγητής Εθνομουσικολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, κ. Λάμπρος Λιάβας, πολύ γνωστός από τις τηλεοπτικές και ραδιοφωνικές εκπομπές του "Το Αλάτι της Γης", ο οποίος έκανε την μουσική έρευνα και έγραψε τα κείμενα στην παράσταση "Αναζητώντας τον Αττίκ". Όμως θα πρέπει, για τους νεώτερους Κυθήριους, να πούμε δύο λόγια για την Κυθηραϊκή καταγωγή του ΑΤΤΙΚ, κάτι που δεν αναφέρεται καθόλου στην παράσταση, γράφεται όμως στα κείμενα του προγράμματος που πωλείται στο θέατρο.
Ο Κλέων Τριανταφύλλου λοιπόν, ο πασίγνωστος ΑΤΤΙΚ, είχε μητέρα την Εριθέλγη, η οποία ήταν κόρη του ιατρού και βουλευτή στην Ιόνιο Βουλή, Δημητρίου Ραπτάκη και της Κλεοπάτρας Κορωναίου, αδελφής του στρατηγού Πάνου Κορωναίου. Η οικογένεια Δημ. Ραπτάκη έμεινε για κάποιο διάστημα στη Χώρα, όμως είχαν και σπίτι στο Λιβάδι δίπλα στην Κοντελετού και στα Παντολιάνικα στα Φράτσια. Το 1881 παντρεύουν την 28χρονη Εριθέλγη με τον κατά 20 χρόνια μεγαλύτερο της Δημήτριο Τριανταφύλλου, καταγόμενο εκ Βόλου. Ο γάμος γίνεται στον Εσταυρωμένο στη Χώρα και η ληξιαρχική πράξη υπάρχει στο Ιστορικό Αρχείο Κυθήρων. Οι νεόνυμφοι φεύγουν για την Αίγυπτο και εκεί γεννήθηκε ο ΑΤΤΙΚ και τα τρία αδέλφια του. Όμως ο πατέρας πεθαίνει γρήγορα, αφήνοντας στη γυναίκα του και τα παιδιά του, τεράστια περιουσία. Η οικογένεια εγκαθίσταται στην Αθήνα, ο ΑΤΤΙΚ σπουδάζει νομικά στις αρχές του περασμένου αιώνα και φεύγει για να συνεχίσει τις σπουδές στο Παρίσι. Το κοσμοπολίτικο Παρίσι τον κάνει να αλλάξει προσανατολισμό και αντί Νομικά, σπουδάζει Μουσική. Γίνεται διάσημος εκεί και το 1928 καταξιωμένος πια, επιστρέφει στην Ελλάδα, όπου δραστηριοποιείται στον καλλιτεχνικό χώρο μέχρι το 1940. Το 1944 πεθαίνει.
O ΑΤΤΙΚ με την Κυθήρια μητέρα του Εριθέλγη (από το βιβλίο της Δανάης Στρατηγοπούλου "Αττίκ")
Ο ΑΤΤΙΚ περηφανευόταν για την Κυθηραϊκή καταγωγή του και σε κάθε ευκαιρία την προέβαλλε. Άλλωστε στο θέατρο του, την πασίγνωστη "Μάνδρα", απαραίτητο αξεσουάρ της σκηνής, ήταν πάντα "το κλουβί με την σαρδέλλα" (έμβλημα των Κυθήρων), και αυτό του θύμιζε την καταγωγή της μάνας του, όπως ο ίδιος έλεγε.
Ο ΑΤΤΙΚ έγραψε αθάνατα τραγούδια και κάποια από αυτά τα εμπνεύσθηκε στα Κύθηρα στις καλοκαιρινές διακοπές του, όπως το "Τρεχαντήρι", που το έγραψε στο Καψάλι βλέποντας μια βάρκα με το άσπρο πανί της να αρμενίζει στο πέλαγος. Έγραψε ο ίδιος και τους στίχους και τη μουσική. Τα πιο γνωστά τραγούδια του ΑΤΤΙΚ ερμηνεύονται υπέροχα στην παράσταση, όπως "Της μιας δραχμής τα γιασεμιά", "Τα καϋμένα τα νιάτα", "Μαραμένα τα γιούλια κι οι βιόλες", "Το χρήμα", "Είδα μάτια", και άλλα καθώς και το "Ζητάτε να σας πώ", που το εμπνεύστηκε επάνω στην σκηνή την ώρα της παράστασης, αποσύρθηκε για λίγο και επέστρεψε και το ερμήνευσε. Στο φινάλε της παράστασης, όλος ο θίασος επί σκηνής τραγουδάει το "Τρεχαντήρι"

Άσπρο πουλί τρεχαντήρι
πούθε, μας ήρθες γοργό
Ποιόν έχεις καραβοκύρη
που πας στερνά από ‘δω.

Ποιός ξέρει τι σε προσμένει
στου κόσμου κάποια γωνιά
έχεις και συ μοίρα γραμμένη
επάνω στα πανιά.

Τρεχαντήρι έχε γειά.

Η παράσταση "Αναζητώντας τον ΑΤΤΙΚ", είναι ένα εξαιρετικό θέαμα που πράγματι αξίζει να το δει κανείς.

Βασίλης Σταύρου Ιερέως Χάρος